Szybko, zaczynam od prawdziwej sensacji, przynajmniej dla mnie. Oficjalnie plastikową atrapę montowano od egzemplarza z numerem na części zamienne 171650, czyli jakiś maj 1973, ale wcześniej pojawiły się na MTP 1972 w prototypach tanich wersji oraz na fiatach startujących w Monte Carlo w styczniu 1973. Kulisy jej powstania poznaliśmy dzięki Zbigniewowi D. Skoczkowi, który osobiście ją projektował.
Na początek ciekawe, szybkie info: Fiat 125p startuje w przyszłorocznym rajdzie Pekin-Paryż!
http://www.endurorally.com/pages/peking-to-paris-motor-challenge-2016-participants
Załoga Stephane Gutzwiller(CH) / Stephane Vandermolen(F) wystartuje fiatem z 1973. Jak to w ogóle jest możliwe? O co chodzi?
Rajdy rajdami, ale naprawdę ważna jest tylko historia Dużego Fiata. Dominik Kwaśniak niestrudzenie zbiera informacje o 125p w służbie medycznej PRL, powstał nawet specjalny profil na facebooku gdzie zbierane są wszystkie dostępne zdjęcia: link. W nowym podesłanym mi tekście zajmuje się szczegółami produkcji i dystrybucji, wokół których jest kilka niejasności rozgrzewających głowy co najmniej kilku osób. Zapraszam.
Nie wszystko jest w internecie, ale starania trwają. Autorem dzisiejszego wpisu jest Marcin Jesionek, tropiący po całym świecie (bez wychodzenia z domu) polonezy, a przy okazji duże fiaty. Zgodził się podzielić swoim zbiorami. Oddaję mu zatem głos, pozwalając sobie tylko gdzieniegdzie na wtręty.
Dzisiaj zapraszam do wysłuchania, chyba fragmentów, reportażu Polskiego Radia z 1968 roku z FSO. Bohaterowie nie mówią w zasadzie niczego ciekawego. Liczy się jednak huk maszyn i gang silnika na stanowisku sprawdzającym. Można zamknąć oczy i wyobrazić sobie nowe bądź dopiero co wyremontowane maszyny, czyściutkie hale produkcyjne, świeżo wyszkolonych pracowników w nowiutkich kombinezonach i przede wszystkim lśniące duże fiaty, na włoskich częściach.
Zwróćcie uwagę na jeden fragment. Inżynier mówi, że „większość elementów silnika produkujemy nadal sami”. Co to ma znaczyć? Być może wypowiedź została pocięta, tak aby nie poszło w eter, że silniki do fiata jeszcze wtedy tylko montujemy (o czym zresztą jest mowa), a nie produkujemy. Dalej słyszymy o produkcji części do silnika dolnozaworowego, a takiego w 125p nie było.
Źródło: Muzeum Techniki NOT w Warszawie
Zacząć trzeba od reklamy wrześniowego Classicauto z moim artykułem (klik):
Do tej pory włoskie projekty znaczków mogli obejrzeć tylko odwiedzający wystawę o Dużym Fiacie w Muzeum Techniki w PKiN. Tekst starałem się zrobić tak ciekawy, jak tylko się da. Już teraz przyszło mi do głowy, że to nie Jugosławia mogła nie zgodzić się na Fiata 128p tylko Włosi. Sprawdźcie, o co chodzi 🙂 W razie uwag zapraszam do kontaktu.
W CA musi być ciekawie i intrygująco, ale na swojej stronie mogę uprawiać nudziarstwo. Ale chyba nie całkiem nudziarstwo…
Był odzew na wpis (dziękuję Pablo!), dzięki czemu uzupełniam KOLORY o kod pokrywy zaworów 1300 i srebrne felgi z lat 80.
Oczywiście wygląda na to, że na pokrywach zaworów dawano różne odcienie niebieskiego, tutaj jednak za wzór posłużyła nowa pokrywa z metką, więc jest to coś pewnego.
Tutaj mamy coś bardzo ważnego. Nieużywane koło 5-calowe z 1989 roku, rosyjskie. Taki typ felgi, z dziurkami i wypustkami na dekle montowany był w fiatach z silnikiem AB.
Znalazłem też w swoich archiwach zdjęcie koła zapasowego z przejściówki z przebiegiem 5000km. Bardzo trudno o idealne koło z tamtych lat, nawet jeśli felga nie jest zardzewiała, to najczęściej zżółkła.
Wiadomo już, że przed MRem felgi były srebrne i prawdopodobnie również najbliższy im jest RAL 9006 białe aluminium, ale trzeba jeszcze przyłożyć próbnik, a jak na razie nie miałem do czego. A czy przed 1975 były też inne niż srebrne? Dopiero teraz zaczynam się tym interesować.
I to by było na tyle. Lato czeka. Przyjdzie zima to się będę produkować w Internecie.
Jednymi z najczęstszych pytań, jakie padają w kontekście 125p, obok tych dotyczących napraw i takich w rodzaju „ile taki egzemplarz może być warty?”, są te o kolory. Kolory nadwozi są już rozpoznane (na pewno jakiegoś jeszcze w moim zestawieniu brakuje, przede wszystkim nie mam kodów metalików z lat 70.), ale jest jeszcze sporo lakierowanych miejsc w każdym egzemplarzu często wymagających renowacji. I tu pojawia się problem, bo nie pomoże ani kod na tabliczce znamionowej, ani wpis w książce gwarancyjnej. Dobieranie z próbników też często nie wchodzi w grę, bo z danego elementu zszedł cały lakier. Najgorzej jest jednak kiedy właścicielowi nie zależy na dobraniu dobrego koloru i maluje czymkolwiek – gubi się w ten sposób oryginalny wygląd i pożądany klimat o jaki najczęściej chodzi podczas remontu. Jakiś czas temu zaopatrzyłem się więc w RALownik i przykładam go do idealnie zachowanych fiatów, aby w jednym miejscu zebrać wszystkie potrzebne kody, które mogą się nam przydać. Dziś premiera pięciu, do reszty wciąż potrzebuję odpowiedniego wzoru, proszę o pomoc!
Do oznaczania tych różnych kolorów używam kodów RAL, ponieważ nimi posługują się lakiernie przy malowaniu proszkowym, które daje najlepszy efekt.
„Z ziemi włoskiej do Polski – rzecz o Polskim Fiacie 125p” to tytułu wystawy, która 26 maja rusza w Muzeum Techniki i Przemysłu w Warszawie. Po Syrenie i Warszawie, muzeum zajęło się najfajniejszym z produktów FSO. Najbardziej opłaca się przyjść 31 maja, muzeum zaprasza pod swoją siedzibę właścicieli 125p (ciągle trwają rozmowy o zwolnieniu w tym dniu dużych fiatów z opłat parkingowych), a w sali kinowej muzeum w Pałacu w południe odbędą się dwie prelekcje:
– dyrektora Edwarda Pietrzaka –„Polski Fiat, zmiany w polskim przemyśle motoryzacyjnym” oraz
– moja – „Polski Fiat 125p: na przełaj przez 24 lata historii”, z której postaram się zrobić spójną, ciekawą opowieść o tym czym był i jak zmieniał się Duży Fiat. Powerpoint mym sprzymierzeńcem, zapraszam do przerywania mi pytaniami, na które nie będę znał odpowiedzi 😉
Tu ktoś powiedzieć mógłby, że widział już eksponaty MT, a i o Fiacie naczytał i naoglądał się już w internecie. A takie zdjęcie widział?
Kombo: kabriolet, jamnik i jamnik odkryty. W tle rządowy Peugeot 504, ponieważ tego dnia, czyli 13 lipca 1974 roku na Żerań przyjechali Piotr Jaroszewicz, Józef Kępa (no jak to’kto?’ – sekretarz Komitetu Warszawskiego PZPR) i Tadeusz Wrzaszczyk. Obejrzeli fiaty i wręczyli 160 medali XXX-lecia Polski Ludowej.
Muzeum jest w posiadaniu unikatowych negatywów, a i eksponaty na wystawie będą nie tylko te co zawsze.
Dzięki dokumentom, jakie udało mi się ostatnio obejrzeć, przyjrzymy się dziś bliżej dość ważnej modernizacji w historii 125p – zastosowaniu w nim skrzyni biegów i silnika z poloneza.
Rzeczone papiery to „Polecenie Dyrektora FSO w sprawie wprowadzenia do produkcji i sprzedaży samochodów 125p z zespołem napędowym Poloneza”:
Czego się dowiadujemy?
Już po zlocie. Nie będę się rozpisywał, bo było oczywiście wspaniale. Przede wszystkim w sobotę była rewelacyjna pogoda wbrew smęceniu w prognozach, że będzie +5 i deszcz ze śniegiem. Ogromne podziękowania dla organizatorów za poświęcony czas i wzięcie odpowiedzialności za imprezę. Ktoś musiał rozstawiać pachołki i pilnować trasy aby bawić się mógł ktoś.
Ciekawostka: podobno na meczu Concordii Knurów z Ruchem Radzionków nie było karetki pogotowia. Na spotkaniach Klubu 125p jest zawsze 🙂
Sobota była też publiczną premierą mojego fiata, który oczywiście wymaga jeszcze wiele pracy.
Na początek relacja z TVN24:
A teraz już tylko zdjęcia. Większość jest autorstwa Przemka Kędzielewskiego, bardzo dziękuję mu za podzielenie się nimi.
Wpis o montowanych Polskich Fiatach wywołał reakcję Przemka, który podzielił się ze mną zdjęciami i informacjami na tyle ciekawymi, że warto zamieścić je w osobnym wpisiku. Najpierw wrzucił zdjęcie z sesji dla KAW które znalazło się na obwolucie serii pocztówek ze wszystkimi modelami Polskich Fiatów z 1974 roku.
Ciekawe na jakiej nieotwartej drodze powstało to zdjęcie, są ładnie namalowane pasy. Mam to szczęście, że kupiłem parę lat temu komplet tych pocztówek:
Jest! Coś, o czym jak się okazuje nie tylko ja marzyłem od dawna. Zlot łączący wszystkich właścicieli dużych fiatów i polonezów rozbitych po różnych organizacjach i forach. No bo kto jeszcze oprócz Klubu 125p, FSOAK i PTK potrafi zorganizować prawdziwy zlot? Taka Bitwa Pięciu Armii to szansa na Zlot Ostateczny, ale też wielkie wyzwanie organizacyjne. Nie ma obaw, zaangażowani są w to ludzie, o których wiadomo, że nie dają plamy. Byle tylko uczestnicy nie dali. PRZYBYWAJCIE WSZYSCY, MENNICA POLSKA STARA SIĘ O POZWOLENIE NA BUDOWĘ OSIEDLA W MIEJSCU TORU FSO, a ukraiński właściciel FSO S.A. tylko do listopada nie może zlikwidować spółki i zmienić oficjalnego profilu jej działalności, więc jest prawdopodobne, że i bramy za rok nie będzie.
No, oddaję głos organizatorom, wszystkie informacje na http://www.zlot.fsoautoklub.pl
To nie żart, ten wpis nie będzie ani trochę o Fiacie 125p. Wpadła mi ostatnio w ręce instrukcja obsługi Polskiego Fiata 132p z 1976. Wzruszyłem się, dlatego jest na sprzedaż w atrakcyjnej cenie. Zapraszam, więcej zdjęć na aukcji:
http://allegro.pl/show_item.php?item=5106613061
A wzruszyłem się, bo warto sobie uświadomić, że dwa razy w polskiej historii mieliśmy własną markę samochodów. Markę, nie model. Od 1937 do 1939 roku w Warszawie produkowano Polskie Fiaty serii 508, 518 i 618, natomiast od 1973 do 1976 roku Polski Fiat miał w swojej ofercie auta w klasie mini, kompakt (trzy- i pięciodrzwiowe), średniej, średniej-wyższej i usportowione coupe. Dla samochodów tych zaprojektowano jedną, spójną identyfikację wizualną, dokumentację, rozwijano sieć stacji obsługi pod marką „Polski Fiat Service”. Zapraszam na krótki film:
Dominik Kwaśniak za moją propozycją przygotował poważny artykuł poświęcony w całości sanitarkom na bazie 125p. Bardzo mu dziękuję, proszę o komentarze. Mam nadzieję, że wspólnie uczynimy wiedzę o sanitarkach kompletną. Dominik ostatnio zwrócił uwagę na prototyp sanitarki, zbudowanej w OBR jeszcze przed uruchomieniem produkcji MR75. Zakładała ona dużo poważniejsze modyfikacje w porównaniu do wytworzonej w większej serii wersji podwyższonej na bazie MR75. Po zdjęciu od razu zapraszam do artykułu.
Polski Fiat 125p, a później FSO 125p w służbie medycznej był wykorzystywany przez ponad trzy dekady. Produkcję sanitarek rozpoczętą w 1972 r. oficjalnie zakończono w roku 1991, ale były one eksploatowane jeszcze przez kolejne lata. Nim zajmiemy się tematem sanitarek warto przybliżyć sposób funkcjonowania służby zdrowia oraz kolumn transportu sanitarnego.
Zapraszam wszystkich do grudniowego numeru Classicauto. Tym razem nie ma tam artykułu o 125p, ale jest o Fiacie 1500, ojcu bohatera tej strony. Kliknięcie odsyła do galerii:
Ale ten wpis to nie tylko reklama. Do artykułu nie weszła dokładniejsza historia licencyjnych modeli Fiata 1300/1500 produkowanych w Niemczech, Argentynie i Jugosławii a także szczegóły filmowe związane z „wanną”. Proszzzzz, zdjęcia gwizdnięte z netu.
