Dzięki dokumentom, jakie udało mi się ostatnio obejrzeć, przyjrzymy się dziś bliżej dość ważnej modernizacji w historii 125p – zastosowaniu w nim skrzyni biegów i silnika z poloneza.
Rzeczone papiery to „Polecenie Dyrektora FSO w sprawie wprowadzenia do produkcji i sprzedaży samochodów 125p z zespołem napędowym Poloneza”:
Czego się dowiadujemy?
Plany zaadaptowania polonezowej skrzyni z silnikiem musiały krążyć po tęgich głowach już wcześniej, ale faktem jest że oznaczenia „M” dla fiata z silnikiem poloneza nie uwzględniono podczas pierwotnego planowania oznaczeń wersji i nie jest ono uwzględnione w normie fabrycznej ze stycznia 1983 wprowadzającej znane oznaczenia C, L i S (na samochodach pojawiają się dopiero gdzieś w kwietniu 1983). Oznaczenie „M” wprowadzone zostało decyzją z 20 sierpnia 1983.
Prototypy z silnikiem AB i pięcioma przełożeniami: po 20 sztuk sedana i 10 wydłużonego pick-upa powstały do 15 września. Za okres przejściowy wdrożenia całej modernizacji, a zatem mieszanie się rozwiązania dotychczasowego z nowym, przyjęto okres od 15 września do 31 stycznia 1984 roku. Priorytet dla wersji z silnikiem Poloneza dano oczywiście wersjom eksportowym do „KK”, czyli krajów kapitalistycznych 🙂
Co ciekawe już w tym dokumencie używa się określenia „wąski tunel”. Przeznaczony do niego dywan, który dziś nazywamy „grubym”, a raczej sam materiał wykładziny, produkowany był przez Wistil Kalisz (firma zlikwidowana w 2010, jest ktoś z Kalisza?). Nowy, cienka wykładzina dla szerokiego tunelu powstawała w Novicie z Zielonej Góry.
Szczególną uwagę polecono zwrócić na zabezpieczenie chłodnic z Jugosławii pasujących do zmodernizowanego modelu. Zdecydowano też o tym, że w momencie wprowadzenia nowego modelu (czyli fiata ze skrzynią poloneza i opcjonalnie także silnikiem) do produkcji seryjnej, a więc od lutego 1984, nie ma miejsca na montaż części starszego typu.
Polecenie wymienia także wprowadzenie na tych samych zasadach przekaźników małogabarytowych oraz zmodyfikowanej przekładni kierowniczej (wiem że są jakieś różnice między polonezową i fiatową, ale nie wiem dokładnie na czym polegają). Ostatecznie krajowe zmodernizowane fiaty pojawiły się w polmozbytach gdzieś w marcu 1984, odrobinę wcześniej pojawiły się małogabarytowe przekaźniki, a zaraz za nimi szeroki tunel, skrzynia z poloneza łącznie z pedałami, nowy dywan. Szczęśliwie za modernizacje nie trzeba było dopłacać – podstawowa wersja fiata wciąż kosztowałą 570.000,00 złotych.
Eugeniusz Kaim w swojej książce datuje nowe przekaźniki i skrzynię biegów na listopad 1983, ale nie pierwszy raz okazuje się, że daty z jego tabeli są mocno nieprecyzyjne. W IV kwartale 1983 skrzynie i silniki z Poloneza owszem miały się pojawić, ale w wersjach eksportowych (widział ktoś takiego eksporta? ja niestety nie).
Od razu zatem poprawiam informacje w dziale HISTORIA.
Fiat w wersji MC. Mam znaczek 1.5MC, ale podejrzewam że ich seria trafiła zamiast na produkcję to szybko od razu do BOMISu, podobnie jak znaczki 1.3C, które można było potem spotkać na fiatach-składakach.
8 maja 2015 dnia 10:18
Witam
Bardzo interesujące materiały, tak się składa, że od jakiegoś czasu również zbieram wszelkie informacje dotyczące modernizacji polegającej na pełnej unifikacji samochodów Polonez/125p czego uwieńczeniem było wdrożenie samochodów z literką M, w praktyce MR-84. Z moich informacji wynika, że pełna produkcja samochodów z silnikiem Poloneza rozpoczęła się oficjalnie w marcu 1984 roku i jak do tej pory nie znalazłem informacji temu przeczących. Faktycznie w dokumentacji, którą pan upublicznił za moment rozpoczęcia takiej produkcji przyjęto wstępnie luty 84r. Również mam to opracowanie i należy jednak pamiętać, że jest rok 1983, a informacje tu zawarte nie zawsze były wiążącymi, są to plany, zamierzenia, które w praktyce z różnych względów z czasem mogły ulec pewnym zmianom – to chyba oczywiste, tym niemniej jest to b. cenne źródło, którym oczywiście można się kierować – w końcu autoryzowane przez FSO i samego dyrektora !
Chciałbym jeszcze rozwinąć wątek samych zmian, które to poczynione zostały na etapie planowania oraz wdrażania modelu MR-84, a o które pyta autor strony – w załączniku poniżej przesyłam zdjęcia z mojej domowej kolekcji, są to aktualizacje katalogu części, który dopiero miał się ukazać, informacje typu biuletyn, FSO Service, Reprografia – dokumenty wydane w miesiącach maj-lipiec 1984r, dotyczą wszystkiego co zmieniło się równocześnie z wdrożeniem MR-84
(za kiepskie zdjęcia przepraszam)
Mam jeszcze 16 zdjęć tylko nie wiem jak mogę je do całości załączyć – do tego tekstu udało się mi dokleić tylko jedno…
8 maja 2015 dnia 10:25
Zdjęcia te wysyła na adres autora strony do ewentualnego wykorzystania, niech pan zwróci uwagę m.in. na opracowanie omawiające wszystkie typy skrzyń biegów dla MR-84, cenną informacją może okazać się dla niektórych opis wersji sanitarnej z tego okresu
dziękuję.
8 maja 2015 dnia 18:37
Witam ponownie – chciałbym odnieść się jeszcze do wątku poruszanego ostatnio na forum125p – chodzi o wprowadzenie alternatora 9 diodowego,
link do wątku:
http://forum125p.pl/viewtopic.php?f=38&t=1757&start=120
-chciałbym wyjaśnić, że w latach 1983/84 w modelach MR-83/84 stosowano alternatywnie dwa alternatory tzn. 6-kę oraz nową 9-tkę, dlatego też nie powinno dziwić, że np. egzemplarz z czerwca 1983r ma jeszcze ten starszy czyli 6-tkę
W załączniku poniżej informacja serwisowa z mojej kolekcji omawiająca ten temat – prawdopodobnie nie będzie można w tej formie tego dokumentu powiększyć i przeczytać więc wysyłam go również na pocztę autorowi strony, może dało by się radę opublikować to np. na forum do jako informację uzupełniającą.
pozdrawiam